nowości 2025

Maria Bigoszewska Gwiezdne zwierzęta

Tomasz Hrynacz Corto muso

Jarosław Jakubowski Żywołapka

Wojciech Juzyszyn Efemerofit

Bogusław Kierc Nie ma mowy

Andrzej Kopacki Agrygent

Zbigniew Kosiorowski Nawrót

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito na grzybach

Krzysztof Lisowski Wiersze dzisiejsze i dawne

Jakub Michał Pawłowski Agrestowe sny

Gustaw Rajmus Królestwa

Karol Samsel Autodafe 8

książki z 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

PLANETA, Kilka refleksji z Wittgensteinem w tle 15

2016-12-03 14:23

WITTGENSTEIN SFORMATOWANY LITERACKO 4

Poezja, która wątpi w słowo? Poeci zdający jedynie relację ze śmietnika cywilizacyjnego, w którym słowa się zdewaluowały? Poeta, który wypiera się słowa? Czy rzeczywiście nie pozostało nam żadne słowo? Czy rzeczywiście słowa straciły swoją siłę?

A jednak bez względu na kryzys słowa, wierzę, wciąż wierzę w słowo. Słowo pojmowane w najbardziej klasyczny sposób. Wierzę w siłę poezji, w którą wierzył Tsurayuki, gdy pisał: „Wiersz może poruszyć niebo i ziemię. Wiersz zdolny jest zmiękczyć zatwardziałe serca

nieustraszonych wojowników”. Nawet jeśli ci
wojownicy milczą,
nawet jeśli

Budzisz mnie światem w świecie – multiplikacja i opowieść światła i cienia. Widzisz mnie
światem w świecie – reaktywacja i opowieść, której nie sposób zapisać. Zdania są podporządkowane sytuacji. Świat jest słowem a nie zdaniem. „Istnieje język bez gramatyki a jest nim sztuka”.

Słowa powielają się w zależności od punktów odniesienia. Słowa – obiekty. Słowa – bez słowne. „Słowa – zaklęcia”. Wiersz złożony z wszystkich liter alfabetu to jak działania na liczbach możliwych. Ilu mieszkańców liczy wiedza słowa? „Tylko nadprzyrodzone potrafi wyrazić Nadprzyrodzone”.

Jednoczesność. Skazy na wypowiedzianym. Jesteś w bliznach słów. Słowo przenika twoje ciało. Na wskroś. Ciało jest synonimem uczucia. Słowo reakcją na ciało. Ciało jest czymś wtórnym do słowa. W granicach ciała słowo staje się bezgraniczne.

© Ewa Sonnenberg