Edward Balcerzan Domysły
Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji
Zdzisław Lipiński Krople
Tomasz Majzel Części
Karol Samsel Autodafe 7
Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane
Edward Balcerzan Domysły
Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji
Zdzisław Lipiński Krople
Tomasz Majzel Części
Karol Samsel Autodafe 7
Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane
Andrzej Ballo Niczyje
Maciej Bieszczad Pasaże
Maciej Bieszczad Ultradźwięki
Zbigniew Chojnowski Co to to
Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach
Kazimierz Fajfer Całokształt
Zenon Fajfer Pieśń słowronka
Piotr Fluks Nie z tego światła
Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów
Adrian Gleń Jest
Jarek Holden Gojtowski Urywki
Jarosław Jakubowski Baza
Jarosław Jakubowski Koń
Waldemar Jocher dzieńdzień
Jolanta Jonaszko Nietutejsi
Bogusław Kierc Dla tego
Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal
Jarosław Księżyk Hydra
Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży
Franciszek Lime Garderoba cieni
Artur Daniel Liskowacki Do żywego
Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery
Elżbieta Olak W deszczu
Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie
Juan Manuel Roca Obywatel nocy
Karol Samsel Autodafe 6
Kenneth White Przymierze z Ziemią
Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania
Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience
City 6. Antologia polskich opowiadań grozy
copyright © http://szafa.kwartalnik.eu 2017
Podczas pierwszego czytania tomiku Miłosza Waligórskiego Długopis skupiałem się na treści. To, co zobaczyłem, to brak możliwości sprowadzenia zamieszczonych wierszy do wspólnego mianownika tematycznego. Czytając wiersze po raz drugi dostrzegłem, że nie jedność treści jest tutaj istotna, a sposób pracy z materią słowną. To, co istotne w tym zbiorze, to zabawa słowami, operacje słowne, eksperymenty wykorzystujące zjawiska podobnego brzmienia słów o różnym znaczeniu. To zabiegi na słowach o podobnych cząstkach zarówno brzmieniowych jak i graficznych. Zabiegi te prowadzą do szukania dla słów nowych kontekstów. Autora bawi wyraźnie eksperyment z katalogowaniem znaczeń słów podobnych. Powstają w ten sposób albo ciągi semantyczne albo zestawy słów o przeciwstawnym znaczeniu. Często wydaje się, że podmiot wypowiadający się w utworach nieustannie dziwi się efektom swoich eksperymentów. Dodać trzeba, że opisywane zabiegi wychodzą czasami poza ramy języka polskiego. Wiemy dlaczego tak się dzieje po zapoznaniu się z biogramem Waligórskiego. Jest on z wykształcenia slawistą i hungarystą, wykładowcą na uczelniach serbskich i słowackich. W tekstach znajdziemy więc słowa słowackie, węgierskie i nie tylko.
Chwilami percypując fragmenty utworów można odnieść wrażenie, że mamy do czynienia z typem poezji konkretnej. Wynika to z dystansu znaczeń składowych słów. Czytanie wymaga uwagi, analizy i zastanowienia.
Aby zilustrować rodzaj operacji słownych podam przykłady. W utworze stopy, okrycia stóp słowo trzewiki sprowadza mówiącego do refleksji o trzewiach. W ostatnim wersie czytamy środki wątpi kości. Czytelnik od razu (również wizualnie, graficznie) przywołuje sobie słowo wątpliwości i oba, zarówno wers jak i przywołane słowo, wchodzą ze sobą w relację. Podobną operację mamy w dwuwersowym utworze *** gdzie: dziury w serze bóg / bo go nie ma.
Czasem bywa tak, że wypowiadający dziwi się temu, że jeden zwrot może oznaczać różne rzeczy w zależności od kontekstu. I tak zwrot w kółko mnie obchodzą kto? co? – zgodnie z tytułem dziewczyny, przejścia. Impulsem do analizy znaczeń są przede wszystkim homonimy. Można sprawić komuś zawód – określając zawód, czyli profesję (więcej w utworze Próbując określić zawód...).
Zaznaczyć tutaj trzeba, że osoba wypowiadająca się w tekstach jest bardzo mocno zorientowana na doznawanie olśnień. Olśnień doznajemy chyba wszyscy. On te olśnienia zapisuje. Tomik Długopis można polecić na pewno wszystkim lubiącym semantykę.
Paweł Dąbrowski
Miłosz Waligórski Długopis – http://www.wforma.eu/dlugopis.html