Edward Balcerzan Domysły
Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji
Zdzisław Lipiński Krople
Tomasz Majzel Części
Karol Samsel Autodafe 7
Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane
Edward Balcerzan Domysły
Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji
Zdzisław Lipiński Krople
Tomasz Majzel Części
Karol Samsel Autodafe 7
Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane
Andrzej Ballo Niczyje
Maciej Bieszczad Pasaże
Maciej Bieszczad Ultradźwięki
Zbigniew Chojnowski Co to to
Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach
Kazimierz Fajfer Całokształt
Zenon Fajfer Pieśń słowronka
Piotr Fluks Nie z tego światła
Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów
Adrian Gleń Jest
Jarek Holden Gojtowski Urywki
Jarosław Jakubowski Baza
Jarosław Jakubowski Koń
Waldemar Jocher dzieńdzień
Jolanta Jonaszko Nietutejsi
Bogusław Kierc Dla tego
Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal
Jarosław Księżyk Hydra
Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży
Franciszek Lime Garderoba cieni
Artur Daniel Liskowacki Do żywego
Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery
Elżbieta Olak W deszczu
Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie
Juan Manuel Roca Obywatel nocy
Karol Samsel Autodafe 6
Kenneth White Przymierze z Ziemią
Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania
Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience
City 6. Antologia polskich opowiadań grozy
copyright © www.granice.pl 2015
Zaczyna się niczym powieść detektywistyczna. Jest zagadka, jest zlecenie, jest śledztwo, jest detektyw, są kobiety i tajemnicze miejsce, w którym toczy się akcja. Wystarczy jednak odjechać kamerą nieco dalej, by przekonać się, że wcale nie jest ono tak niezwykłe. Ritz to bowiem hotel o długiej historii, stojący w samym centrum Białegostoku. Stoi, a jakby nie stał. Ma swoich mieszkańców, choć zdaje się, jakby już od dawna nie działał. Ktoś tam jednak snuje się po korytarzach, jacyś starsi ludzie, z którymi nie ma kontaktu. A może to zjawy z przeszłości, które nie chcą się oderwać od dobrze znanych miejsc? Fronasz, prywatny detektyw, znany już z poprzedniego tomu, zbiera fakty, próbuje dociec, skąd wzięli się przypominający snujące się duchy mieszkańcy budynku. Ostatecznie to, co jest teraz, już należy do przeszłości, i z przeszłości wynika, w pewnym sensie, a do tego – rzutuje na najaktualniejszą aktualność.
Pojawia się też szalona koncepcja, że wysłużony hotel może być portalem do innych światów. Znowu więc przeskok do innego popularnego gatunku. Czyżby to więc science-fiction?
Miłka O. Malzahn oferuje czytelnikom przewrotną zabawę z formą, gatunkami, motywami utrwalonymi mocno w kulturze popularnej, zarazem sięgając po mroczne wątki z prozy Kafki i Schulza rodem. Jest groteska, są dziwne postaci, zaskakujące zdarzenia, a wszystko to podszyte egzystencjalnymi lękami, przeczuciami, snami, niedopowiedzeniami. Fakty, potwierdzone zamieszczonymi w tomie zdjęciami, mieszają się z fikcją, wydarzenia przenikają się ze sobą, tworząc skomplikowaną sieć odniesień, która może okazać się bliska mieszkańcom Białegostoku. Ci zaś pewnie z sentymentem wspominają lata świetności hotelu. Z drugiej strony: autorka próbuje stworzyć wokół niego mityczną otoczkę, która ma moc przeniesienia hotelu Ritz w inne wymiary.
Narracja rwie się, przeskakuje do innych wątków, szuka swojego miejsca, próbuje odkryć sens. Pytanie, czy to zabieg celowy, czy może chęć zawarcia wszystkiego w jednej książce, której liczne wątki wystarczyłyby na kilka dłuższych, autonomicznych opowiadań.
Miłka O. Malzahn wodzi za nos czytelnika, myląc tropy, przeskakując w czasie, mieszając jawę ze snem. W efekcie wstrząsa nim, pokazując, jak zdradliwe mogą być czytelnicze przyzwyczajenia, którym ulegamy, otaczając się literaturą popularną, sztampową i przewidywalną. A przecież może być inaczej. Proza może intrygować, skupiać uwagę na samej sobie i rewidować nasze zastane poglądy.
Katarzyna Krzan
Miłka O. Malzahn Kosmos w Ritzu – http://www.wforma.eu/kosmos-w-ritzu.html