nowości 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

"Kreska", http://annasikorska.blogspot.com, 09.08.2019

copyright © http://annasikorska.blogspot.com 2019

W tomie Pawła Tańskiego „Kreska” świat to zbiór kresek kreślonych siłą wyobraźni i mocą spostrzeżeń, umiejętnością łączenia rzeczy przeciwnych wchodzące w tworzone znaczenia: „kreski podnoszące na duchu kreski ust warg sznurków”. Metafora jest tu najważniejszym narzędziem wprowadzania w świat, który ze względu na swoje przemijanie jest nieuchwytny, co podkreślają nakładające się na siebie obrazy, przeskakujące obrazy składające się na Kosmos wierszy: „chłopiec niesie dzban wart milion metafor”. Każdy przedmiot wart jest tu uwagi, opisania, opowiedzenia. Żywiołowość, młodość, witalność, siła zderzenia, spotkania i doznania – wszystko to obecne jest w każdym utworze wchodzącym w skład tomu „Kreska” i z tego powodu przyjemnie się je czyta, ale trudniej o nich pisać, bo to, co najważniejsze (czyli obrazy i odczucia) staje się w pewnym sensie nieuchwytne, za szybko mijające. Żadna chwila nie daje człowiekowi wytchnienia, w żadnej nie może poleżeć i rozkoszować się, bo w każdej świat pędzi w nieokreślonym kierunku.
Tytułowa kreska pojawia się tu od pierwszego do ostatniego utworu zawartego w tomie: „tlen połyka granatowe punkty świateł przynosisz biel i kreski swoich / ramion”. Świat nakreślony kreskami wprowadza nas wiersz „miejsce. kąt”, w którym mamy obraz rzeczywistości nakreślonej przez kolorowe kreski. Czasami są one tak małe, że wydają się ograniczać do kropek. Za każdym razem zestawienia są zaskakujące, czasami niepokojące, ale jednocześnie dające siłę i przemycające radość, ekscytację światem powstałym przez „kreski domów”, „kreski w zagłębieniu ud”, „kreski stóp”, „kreski / ciasnej pomadki”, „kreski na podłodze”. „fartuchy kresek na podłodze”, „pocięte kreski dróg”. We wszystkich jest pewnego rodzaju żywotność: „winiety kresek na podłodze napierają na dno wanny”. Linia – jedno z ważniejszych rzeczy pomagających na spojrzenie na otoczenie jako sąsiadujących całości, nakładających się obrazów, które „język miękki jak jabłko” próbuje uchwycić i utrwalić ich niejednoznaczność i żywotność. Poeta jest tu tym, który obfitością obrazów, uchwyconymi kreskami próbuje wprowadzić nas w świat swego otoczenia. Kreśli je mocnymi pociągnięciami, zaznacza kontrasty, zestawia ze sobą zaskakujące obrazy, w których istotną rolę stanowią zawarte między kreskami relacje międzyludzkie, co ułatwia podsycanie wszystkich zmysłów, pobudzanie emocji: „Przyszła / niosąc w sukience ciepłe ciało”.
Ważne są tu kolory, wrażenia wzrokowe i dotykowe, emocje powstające w oczekiwaniu lub kontakcie z dziewczyną o imieniu „złożonym z siedmiu / studni” i ciemnych włosach, z tatuażem na plecach, w szarych pończochach, granatowym płaszczu, ustach malowanych pomadką, wilgotnych dłoniach.
„dziewczyna kruchy liść wchodzi po bluesowych schodach
do matrycy przypomnień, ten dom na ulicy białej daje jej w kość,
przypomina”.
I gdzieś tam obok tej dziewczyny pojawia się doktor Mieczysław w bordowym swetrze i niebieskim fartuchu, sąsiedzi, którzy przyjechali z Alabamy. Wszystko mało istotne, bo to ona jest tu najważniejsza, przemykająca i jednocześnie stanowczo dająca o sobie znać obcasami swoich butów, które „ślizgają się po pasie startowym przedpokoju”.
Z każdej kreski wypływają kolory: zieleń, granat, szarość, czerwień, czerń, „linie pięciu kolorów”. Do tego poeta operuje światłem i cieniem naznaczającym swoimi odcieniami nadając ciałom nowe kształty oraz faktury sprawiające, że możemy nieco inaczej odebrać znane nam przedmioty, ożywiają je.
„Kreska” Pawła Tańskiego to tom pełen wrażeń, opowieść o drażnieniu nimi zmysłów. Miękkość, delikatność wpisane w nakreślone linie pobudza wyobraźnię czytelnika. Świat tu jest nie tylko pełen barw i cieni rzucanych przez przeszkody stające na drodze światłu, ale i dźwięków, które wyłaniają się wraz z kolorami przedmiotów. Słyszymy odgłosy obcasów, terkot kół pociągu, odgłosy kutrów, helikopterów i szeleszczących kartek. Wszystko subtelne, delikatne i nienachalne, a jednocześnie stanowczo wpisujące się w nakreślony kreską świat.

Anna Sikorska


Paweł Tański Kreskahttp://www.wforma.eu/kreska.html