Książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

Książki z 2022

Andrzej Ballo Bodajże

Wenanty Bamburowicz Masy powietrza

Maciej Bieszczad Miejsce spotkania

Kazimierz Brakoniecki Oumuamua. Atlas wierszy światologicznych
 
Roman Ciepliński Schyłek

Zbigniew Chojnowski Tarcze z pajęczyny

Zbigniew Chojnowski Tyle razy nie wiem

Wojciech Czaplewski Dzieje poezji polskiej

Marek Czuku Nudne wiersze

Tomasz Dalasiński Przystanek kosmos i 29 innych pieśni o rzeczach i ludziach

Michał Filipowski Licytacja kamienia

Anna Frajlich Powroty [wiersze zebrane. tom 2]

Anna Frajlich Przeszczep [wiersze zebrane. tom 1]

Paweł Gorszewski Uczulenia

Jarosław Jakubowski Dzień, w którym umarł Belmondo

Bogusław Kierc Był sobie

Andrzej Kopacki Gra w hołybkę

Zbigniew Kosiorowski Metanoia

Franciszek Lime Formy odbioru. Poetyckie przekazy z Bezrzecza i Szczecina

Piotr Michałowski Światy równoległe

Dariusz Muszer Baśnie norweskie. tom 2

Ewa Elżbieta Nowakowska Gwiazda drapieżnik

Halszka Olsińska Przebyt

Uta Przyboś Jakoby

Agnieszka Rautman-Szczepańska Wypożyczalnia słów

Karol Samsel Autodafe 5

Karol Samsel Fitzclarence

Julia Anastazja Sienkiewicz Wilowska Planetoida, pechowy graf i wielka filozofia. Opowieści z przedwojennego Tuczna i okolic

Bartosz Suwiński Dutki

Inka Timoszyk Nieskończoność podróży

Sławomir Wernikowski Partita

Alex Wieseltier Krzywe zwierciadło

Kenneth White Ciało absolutu

City 5. Antologia polskich opowiadań grozy
 
eleWator. antologia 2012-2021. proza

Henryk Bereza. Krystyna Sakowicz. Korespondencja

NOTES, Notatki paryskie (4)

2021-10-20 16:06

„L’art est l’oeuvre d’inscrire un dogme dans un symbole”, a zatem „Sztuka to dzieło odciskiwania dogmatu w ścisłym łonie symbolu” – właśnie tak przełożyłbym słowa Adama. Może tkwi w tym jakaś głębinowa prawda, że wpierw obwołany został anarchosymbolistą? Określenie „synowie Adama” nabiera w tym kontekście wyrazistego, dwuznacznego charakteru. Ba, o sobie także mógłbym coś podobnego powiedzieć – przykładowo: wywodzę się z plemienia synów Adama, ściślej, synów Paula Adama. Jego pomnik znalazłem około ósmej rano na tyłach Narodowego Teatru Tańca Chaillot. I ponownie złudzenia, epidemie złudzeń. Myślę o anarchosymbolizmie Adama, przeszukując bazy polskich bibliotek w poszukiwaniu przekładów jego powieści – znajduję Czarnego węża przełożonego w 1910 roku. Kątem oka spozieram równocześnie na paryskie manekiny, zdumiony wyrzeźbioną w ich sylwetkach liniaturą mięśni, zwężeń przed- oraz nadramion, wyeksponowanymi kośćmi obojczykowymi. Muszę dawać wyraz swoim idiosynkrazjom i anachronizmom – nawet jeżeli byłyby jedynie hipotezami moich poglądów, przede wszystkim w tych zapiskach. Jak by powiedział Adam, dogmat nie tyle składa się z uprzedzeń, co z tego, co z nimi uczynimy. Dogmat to sam finał „spektaklu uprzedzeń”, wybrzmiewa w ostatnim momencie „widowiska” jako koda płynnie narastającego (czasami przez lata) szału.

Popołudnie spędziłem z Danielem w Musée Jacquemart André, w którym oglądałem Boticellego. Najsilniej przemówił do mnie Boticelli późny, archaicznie surowy, „savonarolienne”, jak powiedzieliby o nim niektórzy z Francuzów. Chciałbym zobaczyć Wenus „savonarolienne”, choć nie mniej istotne jest dla mnie, że mogę ją sobie wyobrażać – właśnie w Paryżu, podobnie jak dla przykładu – „Narodziny Piety”. Czy istnieje Wenus Chrystusowa? Lub, ujmując inaczej, czy istniałaby substancja, którą – co do jej natury określilibyśmy nie tylko „złotą wydzieliną”, lecz także (już nawet) substancją Chrystusową, następnie zaś – ową Chrystusową substancję gotowi bylibyśmy nazwać Wenus. We wnętrzach Jacquemart André kojarzących mi się z francuskim Wawelem (szczególnie z Salą Pod Planetami) zaczynam rozumieć, że jeżeli Savonarola gotów byłby przytaknąć podobnej karykaturodoktrynie, późny Boticelli, równie surowy względem siebie, jak i względem niego, gotów byłby sportretować Wenus ukrzyżowaną. Hyle savonarolienne rozciągnięte na krzyżu może być przecież ciałem żeńskim – Golgota-Toaleta Wenus.

© Karol Samsel