nowości 2025

Maria Bigoszewska Gwiezdne zwierzęta

Tomasz Hrynacz Corto muso

Jarosław Jakubowski Żywołapka

Wojciech Juzyszyn Efemerofit

Bogusław Kierc Nie ma mowy

Andrzej Kopacki Agrygent

Zbigniew Kosiorowski Nawrót

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito na grzybach

Jakub Michał Pawłowski Agrestowe sny

Gustaw Rajmus Królestwa

Karol Samsel Autodafe 8

książki z 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

"City 1. Antologia opowiadań grozy", www.carpenoctem.pl, 2/2010

copyright © www.carpenoctem.pl 2010

Antologia polskich opowiadań grozy pod redakcją i z posłowiem Bartłomieja Paszylka jest już trzecią książką w serii City. Poprzednie, czyli „Lost Angels” Krzysztofa Wasilonka i „Prawy, lewy, złamany” Dawida Kaina prezentowały wyrównany, wysoki poziom. Tym większą satysfakcję sprawia to, że omawiana pozycja w moim prywatnym rankingu wspięła się jeszcze wyżej. Być może przyczyna leży w różnorodności, jaką zaserwowano czytelnikowi – w trzystustronicowej książce zmieściły się bowiem dwadzieścia dwa świetne, bądź przynajmniej udane opowiadania.
Zaczynając od „Głowy do kochania” pióra Kazimierza Kyrcza Jra & Łukasza Śmigla oraz jego niezwykle udanej kontynuacji, czyli „Castingu na kata”, które to teksty w przewrotny sposób wygrywają nienowy w literaturze motyw twórcy i wpływu sztuki na jego życie, poprzez „Kleszcze rozpaczy” powracającego do literatury Dariusza Zientalaka Jra, swoim nowym tekstem udowadniającego, że nie stracił nic z cechującej jego wcześniejszą twórczość umiejętności budowania nastrojowych i wciągających niczym wirówka historii, przez... Cóż, to zdanie i tak jest już wystarczająco długie. Pora więc na chwilę oddechu. W recenzji można sobie na coś takiego pozwolić, natomiast „City 1” nie daje podobnej okazji, ponieważ kolejnym opowiadaniem w książce są „Płuca w płomieniach” Jakuba Małeckiego – tym razem błyszczącego w chwytającym za gardło połączeniu lumpen story i poezji.
Nie czas tu i nie miejsce, by opisywać z osobna każde z opowiadań, które trafiło do omawianego zbioru. Dość powiedzieć, że całkiem dobrze radzą sobie w nim nawet autorzy dotąd nie kojarzeni z grozą, jak choćby: Adrianna Ewa Stawska, Dariusz Muszer, Paweł Ziętek czy Paweł Przywara.
Nie mają się także czego wstydzić debiutanci: Bartosz Ryszowski czy Krzysztof Maciejewski, którego „Duch w skrzynce” każe zastanowić się nad sprawczą, a zarazem niszczycielską mocą słów.
Do trzech razy sztuka... Nie zawodzą więc na szczęście i starzy wyjadacze – Robert Cichowlas odważnym obyczajowo-wampirycznym „Spotkaniem po latach” wbija czytelnika w przysłowiowy fotel, a Dawid Kain ze swoim tekstem o muzycznym tytule „Epilepsja jest tańcem”, daje nam iście horrorowy freak show.
Coraz mocniejszym głosem przemawiają także młodsi stażem. Na uwagę zasługuje szczególnie Aleksandra Zielińska, Anna Szczęsna, Łukasz Radecki, no i Jerzy A. Kozłowski, którego „Similacrę” można zaliczyć do jednego z jaśniejszych, czy może raczej w tym wypadku mroczniejszych elementów antologii.
Moim faworytem w tym gronie jest „Pauza generalna” Piotra Roemera; rozpoczynająca się niespiesznym przybliżeniem głównego bohatera, nakreśleniem jego niby normalnej egzystencji, z której w odpowiednim momencie spada zasłona ułudy, no i zwieńczona wyjątkowo mocnym finałem.
Podobno są trzy rodzaje prawdy: ta, którą uznaję za najbardziej wiarygodną, głosi, że tę akurat książkę warto nabyć nie po to, by dobrze prezentowała się na półce, ale by pochłonąć ją z wypiekami na twarzy.
Dominik Dobrowolski

City 1. Antologia polskich opowiadań grozyhttp://www.wforma.eu/63,city-1.-antologia-polskich-opowiadan-grozy.html