Książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

Książki z 2022

Andrzej Ballo Bodajże

Wenanty Bamburowicz Masy powietrza

Maciej Bieszczad Miejsce spotkania

Kazimierz Brakoniecki Oumuamua. Atlas wierszy światologicznych
 
Roman Ciepliński Schyłek

Zbigniew Chojnowski Tarcze z pajęczyny

Zbigniew Chojnowski Tyle razy nie wiem

Wojciech Czaplewski Dzieje poezji polskiej

Marek Czuku Nudne wiersze

Tomasz Dalasiński Przystanek kosmos i 29 innych pieśni o rzeczach i ludziach

Michał Filipowski Licytacja kamienia

Anna Frajlich Powroty [wiersze zebrane. tom 2]

Anna Frajlich Przeszczep [wiersze zebrane. tom 1]

Paweł Gorszewski Uczulenia

Jarosław Jakubowski Dzień, w którym umarł Belmondo

Bogusław Kierc Był sobie

Andrzej Kopacki Gra w hołybkę

Zbigniew Kosiorowski Metanoia

Franciszek Lime Formy odbioru. Poetyckie przekazy z Bezrzecza i Szczecina

Piotr Michałowski Światy równoległe

Dariusz Muszer Baśnie norweskie. tom 2

Ewa Elżbieta Nowakowska Gwiazda drapieżnik

Halszka Olsińska Przebyt

Uta Przyboś Jakoby

Agnieszka Rautman-Szczepańska Wypożyczalnia słów

Karol Samsel Autodafe 5

Karol Samsel Fitzclarence

Julia Anastazja Sienkiewicz Wilowska Planetoida, pechowy graf i wielka filozofia. Opowieści z przedwojennego Tuczna i okolic

Bartosz Suwiński Dutki

Inka Timoszyk Nieskończoność podróży

Sławomir Wernikowski Partita

Alex Wieseltier Krzywe zwierciadło

Kenneth White Ciało absolutu

City 5. Antologia polskich opowiadań grozy
 
eleWator. antologia 2012-2021. proza

Henryk Bereza. Krystyna Sakowicz. Korespondencja

WĘDROWNICZEK, Odzyskałam moje miasto, czyli rozmowa z Dorotą Filipczak

2018-10-02 15:18

– Ukazał się niedawno wybór twoich wierszy pt. „Rozproszone gniazda czułości”. To dobra okazja do podsumowań. Który z dotychczas wydanych przez ciebie sześciu tomów poetyckich uważasz za najważniejszy? Który najbardziej lubisz?
– Jedno idzie w parze z drugim. Najważniejszy był dla mnie „Wieloświat”, a więc szósty, ostatni tomik przed wyborem, ponieważ on mnie w pewnym sensie do niego przygotował. Byłam wreszcie w stanie wyrazić w nim swoją łódzką tożsamość, z którą miałam pewne kłopoty. Łódź to trudne i dziwne miasto, z przeszłością, którą można nazwać kolonialną. Ono miało, gdy byłam osobą dorastającą, stygmat wtórności, braku oryginalności, szarości. Ciężko mi było się z tym zidentyfikować. Kiedy już to przekroczyłam i rozpoznałam w swoim mieście pozytywne dziedzictwo (nawet trudne), napisałam o tym w wierszach.
– A czy pochodzisz z Łodzi?
– Tak, tutaj się urodziłam. A więc odzyskałam moje miasto.
– Jako poetka raczej nie jesteś eksperymentatorką. W swoich wierszach poruszasz bardzo ludzkie problemy. Piszesz o miłości, rodzinie, ciągłości pokoleń, o wycieczkach śladami historii, ale dostrzegasz przy tym sytuację kobiety w relacji z męską kulturą. Dlaczego piszesz o tym właśnie w formie poetyckiej?
– Forma poetycka pozwala pewne kwestie wyrazić nie tylko lapidarnie, ale w sposób, który umożliwia nagromadzenie rozmaitych środków literackich w skondensowanej postaci. Dla mnie jest ona optymalna. Ja się w niej najlepiej czuję, gdy idzie o kwestie związane z tymczasowością ludzkiego losu oraz międzyludzkiego porozumienia. Nie jest dla mnie jasne, dlaczego tak wybrałam. Po prostu forma sama do mnie przyszła, nie wiadomo skąd.
– Czym jest dla ciebie poezja i dlaczego w ogóle piszesz?
Pamiętam szeroko komentowany tekst Miłosza: „Czymże jest poezja, która nie ocala narodów ani ludzi?”. Nie łudzę się, że poezja może zmienić świat, nie hołduję iluzjom utopijno-heroicznym, ale w ramach losu jednostek poezja może dostarczyć duchowej transfuzji, także tej, która istotna jest dla przetrwania i tożsamości. Wbrew nadziei wierzę w ocalenie. Eksperyment dla eksperymentu jest mi kompletnie obcy. Wszelkie postmodernistyczne gry słowne są igraszką i bombką na choince. A mnie interesuje choinka bez ozdób, czyli byt i to, jak w nim trwamy i jak się zmieniamy. No i jeszcze porozumienie międzyludzkie, a przede wszystkim między mężczyzną a kobietą, czyli to, co w dużej mierze ustanawia nasz świat.
– Piszesz nie tylko wiersze. Jesteś również autorką ciekawej sztuki współczesnej „Ludzie z przeciwka”, którą chwalił m.in. Krzysztof Zanussi. To jednorazowa próba czy może zamierzasz w przyszłości bardziej się poświęcić twórczości dramatycznej?
– Pragnęłabym zająć się twórczością dramatyczną w sposób bardziej konsekwentny, ale na razie moja sztuka zafunkcjonowała jedynie w cudzych biurkach albo komputerach, natomiast nie przeszła jeszcze przez rampę. Gdybym ją zobaczyła zagraną na scenie, mogłabym podjąć decyzję, czy kontynuować inne rozpoczęte projekty. Właśnie ta forma była dla mnie w tamtym czasie – kiedy konfrontowałam się z przeszłością rodzinną, z kwestiami politycznymi, emocjonalnymi, historycznymi – optymalna, bo okazała się bardziej pojemna niż wiersz.
– Może właśnie ta rozmowa w „Kalejdoskopie” spowoduje, że jakiś teatr zainteresuję się twoją sztuką?
– Bardzo bym chciała. (...)

[cały tekst będzie można przeczytać w październikowym numerze „Kalejdoskopu”]

© Marek Czuku