nowości 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

PISMO SZYBKIE, Plastikowe lalki na dnie przepaści

2017-02-18 18:47

Mówię ci, nie mogę wchodzić po raz drugi do tego samego przerażenia, do tej samej rzeki, do życia w tym samym miejscu, gdzie rozegrało się coś strasznego, nie mogę stamtąd czerpać mądrości, uczyć się dystansu, opisywać tego, aż osłabnie i odejdzie, w ten sposób nigdy nie odchodzi, każde dotknięcie je odnawia i umacnia, podnosi to samo tsunami, które próbuje mnie zabić, jestem przeciw karze śmierci, taka sytuacja.

Co cię nie zabije, to przynajmniej cię osłabi.

Nie wchodzę do pisania głównym wejściem, nie używam przeciw czytelnikowi siły przerażenia, nie myślę, że należy wstrząsać ludźmi, aby mogło coś do nich dotrzeć, uważam czytelnika za czującą istotę i doceniam starania Drzeżdżona, aby opisywać wydarzenia pergamońskie jako przedstawienie z groteskowymi figurami, gdzie możliwa jest do wyobrażenia jakaś scena, nad nią jakaś kurtyna, ruchomy horyzont zdarzeń, poza który nikt tak łatwo nie wypadnie.

Z tym, że zamiar ten się nie udaje.

Wszystko dzieje się naprawdę, każda jawa i każdy sen, nic nie chroni, mniej więcej w połowie powieści jakby mimochodem wpadamy do czarnej dziury, która nazwana jest dnem przepaści, jesteśmy na dnie, potem już nie ma potrzeby o tym mówić, po prostu jesteśmy w tym właśnie miejscu.

Angelika mówi: (…) odnoszę wrażenie, iż rynek pędzi w przepaść, a my razem z nim. Być może na samym dnie przepaści są jakieś zabawki, na przykład plastikowe lalki i one zamortyzują nasz upadek. Miałam kiedyś taką lalkę, pamiętam ostrą rysę przechodzącą przez jej czoło, początkowo nie wiedziałam, że to było pęknięcie, myślałam, iż był to szew. Dopiero po latach znalazłam ją na strychu i przekonałam się, że to pęknięcie.

Jonatan powtarza: Plastikowe lalki na dnie przepaści (…).

Angelika jest ciekawa, jak on sam sobie wyobraża dno tej przepaści: Może jako nieuleczalną chorobę – mówi Jonatan. - Albo stos porzuconych postaci.

Jak pan to rozumie, porzuconych? – pyta Angelika. - Mogą być martwe albo żywe.

- To nie ma znaczenia – rzekł Jonatan – Są porzucone, to wszystko.

Na tym kończy się chyba mój czas pergamoński, zresztą nie wiem.

© Marta Zelwan