nowości 2025

Maria Bigoszewska Gwiezdne zwierzęta

Tomasz Hrynacz Corto muso

Jarosław Jakubowski Żywołapka

Wojciech Juzyszyn Efemerofit

Bogusław Kierc Nie ma mowy

Andrzej Kopacki Agrygent

Zbigniew Kosiorowski Nawrót

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito na grzybach

Jakub Michał Pawłowski Agrestowe sny

Gustaw Rajmus Królestwa

Karol Samsel Autodafe 8

książki z 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

PONIEWCZASIE. Zlomanoff Romuald

2025-01-12 11:54

ZLOMANOFF ROMUALD (ur. w 1926 roku). Przepraszam, że skupiam się niemal wyłącznie na naszych sybirakach i ich niedoli: „pani Papińska zmarła z głodu”, Ryszard Krupski „zmarł z głodu”.
Włodzimierz Zlomanoff (ur. w 1929 r.), brat Romualda, zanotował obserwację, z której nie rezygnujmy, pamiętając o Krupskich, Papińskich i Żelechowskich: „przyszedł transport zesłańców z gór Kaukazu. Są to górale z plemienia Czeczeńców. (...) Są traktowani gorzej, jak my byliśmy. (...) Już przy rozładunku na stacji wynoszono ciała dzieci i kobiet. Zmarli z wycieńczenia”.
I ciąg dalszy czeczeńskiej zapiski z 6 czerwca 1945 roku. Rzecz dzieje się w Pawłodarze: „Idąc rano do kolejki po chleb widziałem dzieci, kobiety pod płotami. Umarli z głodu i wycieńczenia”.
O Anieli Żelechowskiej mamy następującą wzmiankę: „zabrana do pracy w okręgu karagandyjskim, skąd nie wróciła”. Albo równie bolesna wzmianka o podchorążym Henryku Dworzaku: „zaginął w drodze do armii gen. Andersa”.

[25 IV 2023]
© Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki